لاستیک چهار فصل چیست؟

لاستیک ۴ فصل (All-Season Tire) گونه‌ای از لاستیک است که آج آن طوری طراحی شده تا بتواند در شرایط مختلف آب‌و هوایی، از تابستان گرم تا زمستان ملایم، عملکرد قابل قبولی داشته باشد.

هدف از تولید این نوع لاستیک، کاهش تعداد دفعات تعویض بین لاستیک تابستانی و زمستانی است، به خصوص در مناطقی که تغییرات آب‌و هوایی شدید نیستند.

علائم و نشانه‌ها

برخی از علائم و نشانه‌ها در لیست زیر برای شما آمده است تا بتوانید در تشخیص تایر مورد نظر بهترین انتخاب را داشته باشید.

1- روی دیواره‌ی برخی ازلاستیک ها معمولاً عبارت All Season یا A/S درج شده است. 
2- بر روی بعضی برند هاعلامت M+S (Mud & Snow) که نشان‌دهنده کارکرد در شرایط گل و برف سبک است. 
3- بعضی تایرهای ۴ فصل، نماد ۳PMSF (سه کوه برف + دانه برف) دارند که نشان می‌دهد در تست‌های مخصوص برف سبک عملکرد قابل قبولی دارند. 
(قابل ذکر است که این علائم برروی همه برند ها یکسان نیست و هر برند لاستیک از یک علامت استفاده می کند)

ساختار و ترکیبات تایر چهار فصل

برای اینکه یک لاستیک بتواند در شرایط گوناگون عمل کند، طراحان از ترکیبی از ویژگی‌های لاستیک تابستانی و زمستانی استفاده می‌کنند:
1- ترکیب لاستیکی (Rubber Compound): جنس تایر باید نه آن‌قدر نرم باشد که در گرمای زیاد سائیده شود، نه آن‌قدر سفت که در سرما چسبندگی نداشته باشد. 
2- آج و شیارها (Tread Pattern & Sipes): لاستیک‌های ۴ فصل دارای شیارهایی برای تخلیه‌ی آب و شیارهای ریز (sipes) هستند که به چسبندگی در مسیر مرطوب یا سطح لغزنده کمک می‌کنند. 
3- تقسیم‌بندی فشرده‌سازی (Void Ratio): نسبت فضاهای خالی آج به قسمت‌های تماس با سطح که به تخلیه آب و مقاومت در برابر آکواپلنینگ (رجوع شود به مقاله هیدروپلنینگ) کمک می‌کند. 

مزایای استفاده از لاستیک چهار فصل

برخی از مهم ترین مزایای استفاده از لاستیک چهار فصل عبارتند از:

1- صرفه‌جویی در هزینه و زمان تعویض: دیگر لازم نیست هر فصل لاستیک‌ها را عوض کنی. 
2- کاربرد در شرایط متنوع: عملکرد مناسب در مسیر خشک، خیس و در حد معقول برف سبک. 
3- دوام و ساییدگی متوازن: چون طراحی‌شان متعادل است، لاستیک ۴ فصل معمولاً سایش یکنواخت‌تری دارد. 
4- چسبندگی قابل قبول در دماهای متوسط: در هوای معتدل، عملکرد مناسبی دارند. 
5- کاهش هزینه‌های نگهداری فصلی: هزینه‌ی نگهداری و نگهداری دو مجموعه لاستیک را کم می‌کند.

معایب و محدودیت‌های لاستیک 4 فصل

هر تایر علاوه بر مزایا نیز معایبی هم قطعا دارد که میتوانید در بخش زیر با معایب و محدودیت‌های لاستیک 4 فصل نیز آشنا شوید:

1- عملکرد ضعیف در شرایط شدید: در برف سنگین، یخِ سخت یا سرماهای شدید، عملکردشان به مراتب پایین‌تر از لاستیک زمستانی است. 
2- سایش سریع‌تر در گرمای زیاد: با افزایش دما، ترکیب لاستیک نرم‌تر می‌شود و سایش افزایش می‌یابد. 
3- توازن میان عملکردها: هیچ‌کدام از شرایط (تابستانی یا زمستانی) را به شکلی عالی پوشش نمی‌دهد. 

بیشتر بخوانید: انواع تایر

مقایسه لاستیک چهار فصل در برابر تابستانی و زمستانی

شما میتوانید در جدول زیر شاهد مقایسه لاستیک چهار فصل در برابر تابستانی و زمستانی باشید.

چگونه لاستیک ۴ فصل مناسب انتخاب کنیم؟

شاید از خود بپرسید چگونه لاستیک ۴ فصل مناسب انتخاب کنیم؟، میتوانید با استفاده از راهنمایی هایی که در ادامه آمده است انتخاب درست و قابل اطمینانی داشته باشید.

1- برند معتبر انتخاب کن: مثل سومیتومو، کومهو، کینفارست و … که در بازار شناخته شده‌اند. 
2- توجه به نماد ۳ PMSF(علامت کوه با سه قله): اگر منطقه‌ای با برف گهگاهی داری، وجود این نماد به تضمین عملکرد بهتر در شرایط برف کمک می‌کند. 
3- تطابق سایز و شاخص سرعت/بار: طبق دفترچه‌ی خودرو، اندازه و شاخص‌های لازم را رعایت کن.
4- تاریخ تولید: مطمئن شو لاستیک تازه باشد (نه تاریخ تولید خیلی قدیمی).
5- چرخش دوره‌ای لاستیک‌ها: هر چند هزار کیلومتر لاستیک‌ها را جابه‌جا کن تا سایش یکنواخت داشته باشند و عمر مفید بیشتر شود. 
6- کنترل فشار باد: فشار باد مناسب خیلی تأثیر دارد بر عملکرد، مصرف سوخت و ایمنی.
7- مناطق جغرافیایی را در نظر بگیر: اگر منطقه‌ات زمستان‌های شدید دارد، ممکن است لازم شود در آن فصل از لاستیک زمستانی استفاده کنی.

آیا لاستیک ۴ فصل برای شهر و منطقه‌های مثل «ایران / مناطق با آب‌وهوای معتدل» مناسب است؟

در ایران، بسیاری از مناطق آب‌وهوای معتدل دارند: زمستان سرد نه چندان سخت، تابستان گرم یا معتدل. در این شرایط، لاستیک ۴ فصل گزینه‌ی منطقی برای رانندگانی است که نمی‌خواهند برای هر فصل لاستیک عوض کنند.
اما اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنی که زمستان‌ها یخ و برف سنگینی دارد یا تابستان‌ها خیلی گرم است، ممکن است در این فصول کارایی لاستیک ۴ فصل کاهش یابد و بهتر است در آن فصل‌ها لاستیک تخصصی استفاده شود.

نتیجه و توصیه نهایی

لاستیک ۴ فصل گزینه‌ای متعادل است و برای کسانی که نمی‌خواهند هر فصل لاستیک عوض کنند یا منطقه ‌یشان آب‌و هوای معتدلی دارد، انتخاب بسیار خوبی است. اما اگر در شرایط خیلی شدید (برف سنگین، یخبندان یا گرمای شدید) رانندگی می‌کنی، بهتر است برای آن فصل‌ها از لاستیک تخصصی (زمستانی یا تابستانی) استفاده کنی تا ایمنی و عملکرد بهتری داشته باشی.